STIGMA Νο. 13 – Χειμώνας 2019

Η απουσία κοινού νου

Αποκύημα της υγιούς κοινωνίας είναι η ύπαρξη κοινής λογικής και ανάλογης πρακτικής. Ο κοινός νους που συμπορεύεται με την συναντίληψη σε θέματα κοινωνικά, κοινωνικού βίου δηλαδή, σπανίζει.

Η υγιής κοινωνία στηρίζεται σε κανόνες τυπικούς, νομικούς, ηθικούς. Η συμμόρφωση και η επιδίωξη του πολίτη να τους ακολουθεί αποτελεί υψηλή κατάκτηση του ανθρώπινου πολιτισμού. Σε κάθε άλλη περίπτωση η κοινωνία απαξιώνεται και γεννάει την αντίδραση. Αντίδραση που δηλώνεται και εκδηλώνεται σε κάθε της έκφανση.Ο «κοινός δρόμος» που όλοι πρέπει να υιοθετούμε, με τα σήματα και τα οχήματα κυκλοφορίας του, οι κανόνες συμπεριφοράς που όλοι πρέπει να διαθέτουμε και η χειραγώγηση του εγωισμού μας (ατομικού, κοινωνικού, ομαδικού, θρησκευτικού, εθνικού, πολιτισμικού κ.ο.κ.) αντιπροσωπεύει το μέτρο άριστον που πρέπει να έχουμε κατακτήσει.

Ο δρόμος αυτός είναι η κοινή λογική, η κοινή πρακτική στα ΚΟΙΝΑ. Δρόμος γεμάτος συμβιβασμούς και υποχωρήσεις, αλλά και γεμάτος κατακτήσεις και επιχειρήματα, δρόμος συμπόρευσης και ομόνοιας. Μεγαλύτερη κατάκτηση δεν υπάρχει από το να εμφυσήσει η κοινωνία, με τους τρόπους και τα μέσα που διαθέτει στα μέλη της τον κοινό νου που απαιτείται, ώστε η συνύπαρξη να μην βλάπτει, αλλά να διευκολύνει, να πλουτίζει και να παράγει το κοινό καλό.

Θα διερωτηθούν κάποιοι: «μήπως όμως ελλοχεύει ο κίνδυνος ο κοινός νους να μετατρέψει τον άνθρωπο σε υποτελή μιας ομαδικότητας που δεν θα του επιτρέπει την αναζήτηση της προσωπικής του αλήθειας, της εξέλιξης του, και της άνθισης της προσωπικότητάς του;».

Απαντώ με πάθος όχι. Οι άνθρωποι με προσωπικότητα είναι μετρημένοι και ποιοτικά και ποσοτικά, δεν φοβούνται μήπως ο κοινός νους κατασπαράξει το Είναι τους. Δεν πτοούνται από το σύνολο, πες το και σύστημα, ούτε προβληματίζονται αν θα απορροφηθούν κι αυτό διότι είναι μέρος αυτού.

Οι προσωπικότητες δεν επαναπαύονται σε κανόνες και νουθεσίες, δημιουργούν, παράγουν, γεννούν. Είναι γεννήτορες και μήτρες ιδεών. Δεν προσδιορίζουν το εγώ τους από το εμείς, αλλά προσφέρουν με το εγώ τους το νόημα και την έμπνευση στο κοινωνικό σύνολο το κίνητρο για ώθηση, και κείνο το προνόμιο να γεννήσει επαναστάτες…κάθε είδους επαναστάτες.

Κι ας μην ξεχνάμε τέλος πως οι κατέχοντες τον κοινό νου είναι οι άγνωστοι στρατιώτες ενός αναίμακτου γεμάτο πληγές πολέμου μιας άρρωστης, αχρωμάτιστης και άδικης κοινωνίας.