Γιατί Lockdown δεν σημαίνει Εγκλεισμός…της Μαρίας Μεταξά

Νυχτερινή απαγόρευση κυκλοφορίας και τα Χριστούγεννα στην Καταλονία.
ΗΠΑ: Λεηλασίες, επεισόδια και απαγόρευση κυκλοφορίας σε 40 πόλεις.
Γαλλία: Οργή για την απαγόρευση κυκλοφορίας.
Τι σημαίνει το lockdown σε Θεσσαλονίκη και Σέρρες.
Αυτοί είναι μερικοί από τους πηχυαίους τίτλους εφημερίδων που διαβάσαμε φευγαλέα από το περίπτερο της γειτονιάς ή πέρασαν ξώφαλτσα από τα μάτια μας επισκεπτόμενοι το διαδίκτυο τους τελευταίους μήνες.
Κατά τη διάρκεια της γερμανικής κατοχής τα ναζιστικά στρατεύματα επέβαλαν στις χώρες που καταλάμβαναν συχνά απαγόρευση κυκλοφορίας κυρίως τις βραδινές ώρες. Οι νεότερες γενιές δεν ήρθαν ποτέ αντιμέτωπες με αυτού του είδους την απαγόρευση. Εκλήθησαν όμως να συστρατευθούν σε μια καθολική έκκληση των ηγετών που προέτασσε ως αποτελεσματικό μέσο αντιμετώπισης της πανδημίας, την απαγόρευση κυκλοφορίας. Για τον λόγο αυτό οι ιθύνοντες, πολιτικοί, επιστήμονες, δημοσιογράφοι ομιλούν –με λίγο παραπάνω στόμφο- για συνθήκες πολέμου.
Είναι όμως πασίδηλο, όταν ενσκήπτουν οι πανδημίες για να αντιμετωπιστούν αποτελεσματικά κηρύσσεται απαγόρευση κυκλοφορίας. Μερική ή καθολική. Όπως επίσης ότι αυτού του είδους τα περιοριστικά μέτρα έχουν τεράστιο αντίκτυπο στην οικονομία, στην κοινωνία, στις τέχνες, στην επιστήμη, ενώ είναι σαφές ότι ο κοινωνικός ιστός διαταράσσεται εξαιτίας του αντίκτυπου που έχει στην καθημερινότητα των πολιτών με άμεσα φυσικά επακόλουθα την ενδοοικογενειακή βία, την αύξηση των διαζυγίων και ένα σωρό άλλα θέματα που χρήζουν κοινωνιολογικής προσέγγισης.
Η απαγόρευση κυκλοφορίας όμως, προτάσσει και την ευθύνη. Τη συλλογική ευθύνη εκείνων που καλούνται να προσέλθουν στις εργασίες τους, που καλούνται να μεταβούν στα καταστήματα αγοράς αγαθών, που καλούνται να βγάλουν βόλτα το κατοικίδιο τους ή να απολαύσουν τον περίπατό τους. Εάν απαγορεύεται η κυκλοφορία των πολλών για να μπορούν οι λίγοι να κυκλοφορούν κατά τον τρόπο που επιθυμούν, δεν παράγεται αποτέλεσμα. Δεν απαγορεύεται η κυκλοφορία των πολλών για να μπορούν οι λίγοι να φορούν την ίδια μάσκα καθόλη την διάρκεια του 8ωρου, ή να μην μπαίνουν καν στον κόπο να την φορούν όταν περιφέρονται στην γειτονιά τους, εκεί που η αστυνόμευση είναι ελλιπής.
Αυτό το διάστημα ακούστηκαν και γράφτηκαν πολλές ανακρίβειες. «Μας έκλεισαν μέσα για να μας ελέγχουν». Μα κύριοι, το σύστημα έχει πάρα πολλούς τρόπους για να ελέγχει τους πολίτες του. Και πρώτο και καλύτερο το διαδίκτυο που είναι και ο μεγαλύτερος κατάσκοπος. Το περιεχόμενο των τηλεφωνικών μας συνδιαλέξεων από τα κινητά καταγράφεται από τις εταιρείες κινητής τηλεφωνίας. Η ηλεκτρονική συνταγογράφηση, οι ηλεκτρονικές μας συνδιαλλαγές με τις τράπεζες, με τις κοινωφελείς επιχειρήσεις κοκ. είναι μερικοί από τους τρόπους ελέγχου.
Αλλά ας αφήσουμε τις κορώνες και ας ελέγξουμε τον βηματισμό μας μέσα στο Lockdοwn. Πόσο πιο εποικοδομητικά αντιμετωπίσαμε όλοι εμείς που σαφώς έχουμε άποψη και αλίμονο αν δεν είχαμε, αυτό το διάστημα;
Μένοντας σπίτι και καταβροχθίζοντας ποσότητες φαγητού ή στην χειρότερη περίπτωση ποσότητες φαρμάκων;
Μένοντας σπίτι και παρακολουθώντας από το βράδυ ως το πρωί τα τηλεοπτικά σκουπίδια των ιδιωτικών καναλιών;
Μένοντας σπίτι και ακούγοντας απ΄ το πρωί ως το βράδυ τις ειδήσεις που μέλημά τους είναι να προάγουν την ενημέρωση των πολιτών και όχι την τρομολαγνεία και τρομοκρατώντας τους θεατές και ακροατές;
Ας αναρωτηθούμε το δικό μας διακύβευμα ποιο ήταν αυτήν την περίοδο;
Πόση ενδοσκόπηση κάναμε; Πόσο κοντά στα παιδιά μας σταθήκαμε ή στον/η σύζυγο μείναμε ώστε να αφουγκραστούμε τις δικές του/της ανάγκες; Πόσο συχνά επικοινωνήσαμε με τους γονείς, τους φίλους ή τους συγγενείς μας, για να τους ενθαρρύνουμε ότι αυτό που ζούμε είναι κάτι προσωρινό και σύντομα με καλή θέληση και διάθεση θα ξεπεράσουμε; Αλήθεια πόσα βιβλία διαβάσαμε; Πόσα ντοκιμαντέρ είδαμε στην κρατική τηλεόραση για να μπορέσουμε έστω και εικονικά να ταξιδέψουμε; Πόσες χρήσιμες ειδήσεις και άρθρα που βρίθει το διαδίκτυο από αυτά εντοπίσαμε και μελετήσαμε;
Τα νομίσματα έχουν πάντα δύο όψεις. Η ζωή έχει πολύ περισσότερες και ο άνθρωπος είναι ακόμη πιο σύνθετος και πολύπλευρος, ακόμη πιο εφευρετικός και ευρηματικός. Και σε κάθε περίπτωση, όταν τα συνθήματα με τα οποία μας βομβάρδιζαν νυχθημερόν μας προκαταλάμβαναν να μένουμε σπίτι, ας σκεφτούμε όλοι εμείς, μέναμε σπίτι, γιατί είχαμε σπίτι.
Ας σκεφτούμε όλους τους άστεγους που υπάρχουν στο κέντρο της Αθήνας, περιμετρικά της Ομονοίας, στην Αχαρνών και στην Πατησίων και σε πολλούς άλλους περιφερειακούς δρόμους της Αττικής. Ας σκεφτούμε λίγο τι έχουν να αντιμετωπίσουν κατά την διάρκεια της νύχτας όλοι αυτοί οι άνθρωποι. Ας σκεφτούμε πόσο τους λείπει ένα ζεστό πιάτο φαγητού με γεύση και ουσία, ένα ζεστό μπάνιο και τέλος τέλος μια ζεστή και ανθρώπινη αγκαλιά.
Ας σκεφτούμε τους ανθρώπους που ζουν στις παραγκουπόλεις της Ινδίας, της Βραζιλίας, αλλά και πολλών άλλων χωρών της Λατινικής Αμερικής που διαβιούν σε συνθήκες ξένες για τον πολιτισμό των χωρών της Δύσης, και που τελικώς θάβονται κατά εκατοντάδες σε ομαδικούς τάφους χωρίς οι συγγενείς να γνωρίσουν ποτέ τον τόπο ταφής των δικών τους ανθρώπων.

Σύντομα, καθώς τα νέα για την άφιξη των εμβολίων είναι πλέον ενθαρρυντικά, οι απαγορεύσεις κυκλοφορίας θα ανήκουν στο παρελθόν. Ασχέτως αν τα άλλα μέτρα θα υφίστανται, π.χ. αποστάσεις, μάσκα και καθαριότητα για μακρύ χρονικό διάστημα. Εκείνο που πρέπει να μας προβληματίζει είναι πόσο δυνατοί καταφέραμε να βγούμε στο φως. Πόσο πιο σοφοί και πιο υπεύθυνοι μας κατέστησε αυτή η πανδημία. Πόσο πιο υγιώς σκεπτόμενα αντιμετωπίζουμε το μέλλον της ανθρωπότητας από δω και στο εξής, και κατά πόσο αυτό που ζήσαμε, μας ωρίμασε, μας έστρεψε στην αυτοπαρατήρηση και τελικά μας βοήθησε να οραματιστούμε ένα αύριο για εμάς και τους οικείους μας που θα προοιωνίζεται ευοίωνο.