Το πυργοκάστελο των Ροβιών Ευβοίας…(της Μαρίας Β. Μεταξά)

Σ΄ ένα καταπράσινο τοπίο ουσιαστικά μέσα σ΄ ένα τόξο που το έχουν σμιλεύσει τα πευκόφυτα βουνά Τελέθριο και Καβαλάρης, στην καρδιά ενός τεράστιου ελαιώνα που ενώνει τους πρόποδες του βουνού με τη θάλασσα είναι χτισμένο το χωριό Ροβιές. Είναι το χωριό με γραφικά σπίτια και τους ανθισμένους κήπους, τους χαμογελαστούς και φιλόξενους ανθρώπους και κυρίως τα βαθυγάλανα νερά με τα ηλιοβασιλέματα που αποθεώνουν τις ανθρώπινες αισθήσεις.
Το βενετσιάνικο πυργοκάστελο δεσπόζει στη μέση του χωριού και σύμφωνα με κάποιους μελετητές αναφέρεται ότι ανεγέρθηκε μεταξύ 1255-1258 από τον Γουλιέλμο Β΄ τον Βιλλεαρδουίνο, ο οποίος ήταν ηγεμόνος της Αχαΐας, γεννημένος στην Καλαμάτα. Οι πηγές καταγράφουν ότι κατά τη διάρκεια της ηγεμονίας του το της Πριγκιπάτο της Αχαΐας απέκτησε τεράστια ισχύ και πλούτο. Παράλληλα όμως, στα χρόνια του σημειώθηκε το πρώτο πλήγμα κατά της Φραγκοκρατίας στην Πελοπόννησο.

Ο Βονιφάτιος ο Μομφερατικός, Βασιλιάς της Θεσσαλονίκης, αμέσως μετά την κατάληψη της Κωνσταντινούπολης από τους Σταυροφόρους της Δ΄ Σταυροφορίας το 1204, κατέλαβε την Εύβοια, όπου ο Ιάκωβος ντ’ Αβέν έχτισε φρούριο στα στενά του Ευρίπου και πήρε τον τίτλο του Κύριου της Εύβοιας. Μετά το θάνατο του Ιάκωβου ντ’ Αβέν, ο Βονιφάτιος, τον Αύγουστο του 1205, μοίρασε τα εδάφη της Εύβοιας σε τρεις Λομβαρδούς συμπατριώτες του (από τη Βερόνα) σε τρία μέρη ως εξής: το βόρειο τμήμα, με πρωτεύουσα τους Ωρεούς (Τριτημόριο Ωρεών-Terzero del Rio), το κεντρικό, με πρωτεύουσα -κοινή και για τους τρεις βαρόνους- τη Χαλκίδα (Τριτημόριο Χαλκίδας-Terzero della Clissura) και το νότιο, με πρωτεύουσα την Κάρυστο (Τριτημόριο Καρύστου-Terzero di Caristo). Ο Γουλιέλμος Β’ διεκδίκησε την βαρωνία της Β.Εύβοιας (τού Ωρεού) που είχε στην κατοχή της και με αυτή την αφορμή ήρθε σε σύγκρουση με τους βαρώνους υποτελείς του στην Εύβοια, αλλά και με τον Δούκα των Αθηνών και τους Βενετούς, που είχαν αρχίσει να φοβούνται τη συνεχιζόμενη αύξηση της δύναμής του. Το 1256 ο Γουλιέλμος εισέβαλε στην Εύβοια και κατέλαβε τον Ωρεό και την Χαλκίδα.

Οι Φράγκοι βαρόνοι της Εύβοιας στην προσπάθεια τους να επιλύσουν τις διαφορές που είχαν μεταξύ τους, αλλά και με τον Λατίνο αυτοκράτορα της Κων/πολής και με το πριγκιπάτο της Αχαΐας, συνήψαν συμφωνίες με τους Ενετούς για τη παραχώρηση δικαιωμάτων και άλλων προνομίων. Με τον τρόπο αυτό ο έλεγχος πέρασε σιγά-σιγά στους Ενετούς οι οποίοι κυριάρχησαν στην Εύβοια κατά τον 14ο και 15ο αιώνα. Ο πύργος αρχικά ήταν παρατηρητήριο για προστασία από τους πειρατές. Στη συνέχεια αξιοποιήθηκε από τους Ενετούς και μετέπειτα από τους Τούρκους. Η Εύβοια καταλήφθηκε από τους Οθωμανούς το 1470 και οι Ροβιές έγιναν έδρα δήμου. Ο πύργος έγινε η κατοικία του Τούρκου τσιφλικά.

Το 1832 οι Ροβιές πουλήθηκαν από τον Τούρκο ιδιοκτήτη στον Έλληνα τσιφλικά Απόστολο Δούμα, ο οποίος επισκεύασε τον πύργο για να θυμίζει περισσότερο αρχοντικό του 19ου αιώνα και κατασκεύασε τις προεκτάσεις χαμηλότερα από τον κυρίως πύργο.

Το 1930 ο τότε ιδιοκτήτης Αντώνης Παπαδόπουλος έκανε επίσης σημαντικές αλλαγές με τσιμεντένιες προσθήκες μετά από ένα σεισμό που κατέστρεψε μέρος του πύργου.

Όλες αυτές οι φροντίδες κατά τη μακραίωνη ιστορία του διέσωσαν τον πύργο, αλλά αλλοίωσαν τη μορφή του σε βαθμό που ελάχιστη σχέση έχει με τον αρχικό φράγκικο πύργο.